Internet

Internet jest siecią komputerową, która łączy między sobą mniejsze sieci komputerowe na całym świecie. Szybki rozwój Internetu w ostatnich latach stanowi przełom w technologii komunikacji.

Na początku lat dziewięćdziesiątych Internet zaczął się gwałtownie rozrastać. Było to spowodowane tym, że coraz więcej firm i osób prywatnych zaczęło zdawać sobie sprawę z udogodnień. jakie niesie ze sobą ogólnoświatowa komunikacja elektroniczna.
Prace nad Internetem zaczęty się w 1969 roku, jako projekt o nazwie ARPAnet, finansowany przez amerykański Departament Obrony. Celem przedsięwzięcia było stworzenie sieci komputerowej, która mogłaby przetrwać atak nuklearny - w przypadku zniszczenia części sieci, łączność pomiędzy pozostałymi jej elementami miała zostać zachowana. Taka filozofia przyświecała konstruktorom Internetu od samego początku. Dane przesyłane są w pakietach przy użyciu standardowych technik komunikacyjnych, znanych jako protokoły (TCP/IP) - każde dwa komputery używające tych protokołów mogą być połączone. Jeżeli tylko pakiety są właściwie zaadresowane, można je przesłać z dowolnego komputera podłączoneso do Internetu do dowolnego komputera również do niego podłączonego - za pośrednictwem dowolnej trasy komunikacyjnej. Oznacza to, że jeżeli w części sieci wystąpi usterka, informacja ominie ten fragment i inną drogą trafi do celu. Ze względu na tą niezwykłą drożność Internetu, niektórzy sądzą, że niemożliwe jest nałożenie na tę sieć jakiejkolwiek cenzury, co wzbudza niepokój niektórych polityków.

Pomoc naukowa

Jeden z najważniejszych fragmentów Internetu powstał w połowie lat osiemdziesiątych, kiedy to amerykańska fundacja National Science Fundation (NSF) umożliwiła naukowcom dzielenie się wynikami swoich badań za pośrednictwem pięciu nowoczesnych centrów komputerowych. W tym czasie użytkownikami Internetu były jedynie instytucje akademickie i rządowe. Jednak na początku lat dziewięćdziesiątych połączenie stało się rzeczą, na którą mogły sobie pozwolić nie tylko małe firmy, ale także osoby prywatne. Rozbudowa infrastruktury informatycznej była popierana przez rząd Stanów Zjednoczonych, co zaowocowało gwałtownie wzrastającą liczbą użytkowników sieci. W 1995 roku szacowanaliczba ludzi korzystających z połączeń Internetu wyniosła ponad 35 milionów ze 135 krajów.
Internet jest największą siecią komputerową na świecie, ale nie jedyną. Istnieje wiele różnych systemów, które wykorzystują łącza telefoniczne do przesyłania informacji. Za pośrednictwem modemu (modulatora/demodulatora) dane komputerowe zostają przetransponowane na dźwięki, które są następnie transmitowane i dekodowane po drugiej stronie. Systemy te oferują podobne usługi jak Internet, w tym pocztę elektroniczną, kartoteki, elektroniczne konferencje, dostęp do baz danych oraz możliwość dotarcia do artykułów z różnych periodyków.
Niektóre z tych systemów świadczą swoje usługi za darmo (Bulletin Board Systems), inne - jak na przykład najstarszy system udostępniania danych, CompuServe - udostępniają swoje linie za opłatą, zależną od czasu i rodzaju połączenia. Jako że Internet został wybudowany za publiczne pieniądze, a jego pierwszymi użytkownikami byli pracownicy naukowi, informacje pozyskane za pośrednictwem tej sieci tradycyjnie były darmowe. Jednak ta sytuacja zmienia się - Internet jest w coraz większym stopniu finansowany przez prywatne instytucje, wprowadzane są również coraz lepsze systemy zabezpieczające. Niektóre działy Internetu są w tej chwili finansowane z pieniędzy pochodzących z usług reklamowych świadczonych na łączach sieci.
Oprócz poczty elektronicznej (e-mail), Usenetu i Word-Wide Web, najbardziej popularnymi usługami świadczonymi przez Internet są Telnet i FTP. Każda z tych usług spełnia odmienne funkcje i wymaga od użytkownika różnego oprogramowania. Większe systemy komercyjne dostarczają swoim klientom kompletne oprogramowanie i inne niezbędne do użytkowania sieci rzeczy. Dzięki Telnetowi można wejść do odległego komputera tak, jakbyśmy siedzieli przed terminalem bezpośrednio do niego podłączonym. FTP (File Transfer Protocol) umożliwia swoim użytkownikom wymianę plików pomiędzy oddalonymi od siebie komputerami.

Zastosowania Internetu

Ogólnie rzecz ujmując, to co zwykle określa się mianem Internetu jest jedynie jednym z jego wielu zastosowań, takich na przykład jak Word-Wide Web, Usenet czy e-mail. Są one swoistymi aplikacjami, którymi można się posługiwać przy pomocy Internetu, tak jak edytor tekstu jest aplikacją, którą posługujemy się przy pomocy naszego komputera. Większość z tych aplikacji dostępna jest również w systemach komputerowych innych niż Internet. tak jak standardowy edytor tekstu dostępny jest w wersjach na PC i Apple Mac. Odnosi się to szczególnie do poczty elektronicznej - większość systemów e-mail może być podłączona do Internetu. Jednak dostęp do niektórych z nich bywa zablokowany - czy to w celach bezpieczeństwa, czy też dla zachowania prywatności - podobnie jak w przypadku wewnętrznych sieci telefonicznych spotykanych w przedsiębiorstwach.

Usenet

Usenet służy do wymiany wiadomości z innymi ludźmi na całym świecie. W przeciwieństwie do poczty elektronicznej. która ma charakter prywatny, przez Usenet posyłane są informacje otwarte, dostępne dla wszystkich użytkowników. Stanowi on coś w rodzaju tablicy ogłoszeń, z tą jednak różnicą, że informacje tam zamieszczane dotyczyć mogą wszelkich tematów, a odpowiedź na nie ma także formę powszechnie dostępnej wiadomości. Niemal wszystkie sieci dostarczają możliwości tego typu publicznej konwersacji, która określana jest powszechnie mianem elektronicznej konferencji.
Informacje zamieszczane w Usenecie są podzielone tematycznie. Istnieje ponad dziesięć tysięcy tak zwanych „grup dyskusyjnych". Każda z nich ma swój adres, skonstruowany w ten sposób, by komputer mógł ją łatwo odnaleźć. Na przykład w adresie „alt.fan.letterman" pierwszy człon określa się mianem hierarchii. Wyróżnia się osiem podstawowych hierarchii, wśród nich alt,
bio, biz, comp, rec i sci, jednak istnieje wiele innych, o charakterze lokalnym lub charakterystycznych dla danej usługi - na przykład uk.politics (dotycząca jedynie Wielkiej Brytanii) lub demon.announce (grupa założona przez świadczącą specyficzne usługi Demon Internet).
Kolejne człony adresu nie są w tak ścisły sposób zdeterminowane. Na przykład grupa dysku¬syjna „alt.fan.letterman" odsyła do dyskusji na temat amerykańskiego programu telewizyjnego prowadzonego przez Davida Lettermana. Istnieje wiele grup, których adres zaczyna się od alt.fan, stąd grupę dyskusyjną D. Lettermana znaleźć można gdzieś pomiędzy @@ a alt.fan.jay-leno.
Wielu ludzi sądzi. że Usenet i Internet to to samo, co nie jest prawdą. Internet jest jedynie jedną z dróg, którymi może być rozprzestrzeniany Usenet. Innym sposobem może być bezpośredni transfer między dwoma komputerami za pośrednictwem łączy telefonicznych.

Grupy dyskusyjne

Każdy, kto jest podłączony do Internetu, może odbierać i wysyłać informacje za pośrednictwem Usenetu. Jednak zdarza się, że do danej grupy trafiają niewłaściwe informacje lub powtarzane są wiadomości. na które regularny odbiorca wielokrotnie już się natknął. Żeby tego uniknąć, najlepiej jest czytać informacje zawarte w pliku nazywającym się .,FAQ" - od „Frequently Asked Questions" („Najczęściej Zadawane Pytania"). Zawiera on informacje na temat problemów poruszanych w obrębie interesującej nas grupy.
Istnieją trzy sposoby pozyskania tych plików. Pierwszym z nich jest cierpliwe czytanie danej grupy: FAQ wysyłane są regularnie, stąd pod koniec drugiego tygodnia czytania, taki plik powinien wyskoczyć na twoim ekranie jako jedna z wielu informacji. Jeżeli brakuje ci cierpliwości i posiadasz połączenia umożliwiające korzystanie z FTP, szybko przekonasz się, że pliki FAQ większości grup znajdują się pod adresemrtfm.mit.edu. Istnieje też wiele miejsc w systemie World-Wide Web (patrz poniżej), gdzie mogą być one dostępne.
W latach 1994 i 1995 najszybciej rozwijającym się obszarem Internetu był World-Wide Web. Wynalazł go pracujący dla szwajcarskiego laboratorium CERN Tim Berners-Lee, który
następnie przenióst się do Massachusetts Institute of Technology (MIT). Jego pomysł opierał się na idei, która od jakiegoś już czasu krążyła wśród zainteresowanych, znanej jako „hipertekst". Każdy użytkownik środowiska Windows zetknął się z mini-wersją hipertekstu: kolorowe wyrazy - hasła, po kliknięciu których przenosimy się do kolejnego tematu z pliku Pomocy Windowsa. World-Wide Web działa w podobny sposób: kliknij podświetlone hasło i zostaniesz przeniesiony do strony lub dokumentu, zawierających dalsze informacje na interesujący cię temat. Różnica polega na tym, że dany dokument może znajdować się na dysku jakiegoś zupełnie innego komputera. Pojedyncze kliknięcie może przenieść cię do odległego komputera w Australii (lub jakiegokolwiek miejsca na Ziemi), który akurat zawiera interesujące cię informacje.

Nowe możliwości

Na początku World-Wide Web był w całości tekstowy. Zamiast operowania myszą, naciskało się strzałki i szukało odpowiedniego hasła. Niektóre usługi dalej świadczone są w takiej formie, przy użyciu interfejsu opartego w całości na tekście.
Jednak na początku lat 90. zespół pracujący na Uniwersytecie Illinois w Champagne-Urbana pod przewodnictwem studenta Marca Andreesena opracował oprogramowanie, które znacznie uła¬
twifio korzystanie z World-Wide Web. Program ten, nazwany Mosaic, był dla World-Wide Web tym, czym dla DOS-u był Windows - przełożył tekst na grafikę, co sprawiło, że system stal się łatwiejszy w użytku. Mosaic został wypuszczony na rynek, a wkrótce pojawiły się również produk¬ty konkurencyjne, takie jak Cello, WinWeb i Net¬scape. Nad Netscape pracowała większość ze¬społu, który wymyślił Mosaic, z Andreesenem włącznie. Graficzny sposób przeglądu całkowicie zmienił możliwości pracy z World-Wide Web. Użytkowanie systemu nie wymagało już specjalistycznego szkolenia i World-Wide Web mógł przenosić wszystkie rodzaje danych, od tekstu i grafiki do przekazów audio-wideo - z transmisjami telewizyjnymi i radiowymi włącznie. Jako że techniczna jakość tych ostatnich nie może się równać z tą dostępną w konwencjonalny sposób (przez radio lub telewizor), rzeczywiste znaczenie World-Wide Web w tej sferze polega na tym, że - przykładowo - słuchacz w Europie lub Azji może odebrać audycję niewielkiej studenckiej stacji radiowej nadającej w North Karolina, która w inny sposób nie byłaby dla niego osiągalna. W ten sam sposób Word-Wide Web sprawia, że niewielkie firmy mogą reklamować się na całej kuli ziemskiej.

Szyfrowanie

Technologią, która spowodowałaby, że Internet stałby się w pełni użytecznym środkiem do przekazywania poufnych informacji, jest szyfrowanie danych. Istnieją techniki skutecznego szyfrowania, jednak powszechny strach przed tym, że mogłyby one zostać wykorzystane przez kryminalistów, powoduje, że nie wchodzą one do powszechnego użytku.